Znajomość słownictwa to podstawa komunikacji – niezależnie od tego, czy uczysz się angielskiego, niemieckiego, francuskiego czy hiszpańskiego. Wielu uczących się przyznaje jednak, że najtrudniejsze w nauce języka obcego jest nie samo poznawanie nowych słów, lecz… pamiętanie ich na dłużej. Zanim zdążymy ich użyć – już znikają z głowy.
Dlaczego tak się dzieje i co można z tym zrobić?
Dlaczego zapominamy nowe słówka?
Nasz mózg nie zapamiętuje wszystkiego – aby zachować informacje w pamięci długotrwałej, potrzebuje bodźca, kontekstu oraz kontaktu powtórzeniowego. Jeśli uczysz się słów „z listy” i wracasz do nich dopiero po kilku tygodniach – mózg traktuje je jak nieistotne i usuwa. Stąd tak ważna jest regularna, dobrze zaplanowana powtórka.
Jak skutecznie powtarzać słownictwo?
1. Powtórki rozłożone w czasie (spaced repetition)
Badania wskazują, że o wiele lepiej zapamiętujemy, jeśli powtarzamy słowa w określonych odstępach czasu: po 1 dniu, 3 dniach, tygodniu, miesiącu. To tzw. krzywa zapominania Ebbinghausa.
2. Fiszki – klasyczne i skuteczne
Papierowe fiszki nadal są jedną z najskuteczniejszych metod nauki wyrażeń w języku obcym. Dlaczego? Motywują do przypominania, a nie tylko rozpoznawania – a to klucz do zapamiętania. Możesz również użyć aplikacji np. Quizlet, gdzie samodzielnie wprowadzisz potrzebne słownictwo.
3. Powtarzanie w kontekście
Nie ucz się słów w oderwaniu – zawsze twórz do nich przykładowe zdania. Słówko to improve zapamiętasz lepiej w zdaniu „Reading improves my vocabulary” niż w oderwaniu od tekstu. Kontekst + emocja = trwała pamięć.
Żeby usprawnić ten proces, możesz wykorzystać sztuczną inteligencję do tworzenia przykładowych zdań, choć najlepiej byłoby, gdybyś układał je samodzielnie – wtedy zapamiętywanie będzie skuteczniejsze. Wsparcie AI to dobre rozwiązanie na początkowym etapie nauki, gdy jeszcze nie masz wystarczających narzędzi językowych, by samemu budować zdania.
Pamiętaj tylko, że jeśli skorzystasz z pomocy sztucznej inteligencji, koniecznie przepisz zdania ręcznie. Sam proces pisania aktywuje zupełnie inne obszary mózgu i realnie pomaga w zapamiętywaniu.
Przykładowy prompt do Chata GPT (https://chatgpt.com/):
„Napisz 5 prostych zdań po niemiecku z użyciem słowa lernen.. Każde zdanie powinno mieć maksymalnie 8–10 słów. Do każdego podaj tłumaczenie na język polski.”
Jak z tego korzystać?
Po prostu wklej powyższy prompt do sztucznej inteligencji, a następnie podmień język, słówko lernen na dowolne inne, którego chcesz się nauczyć. W ten sposób w kilka sekund otrzymasz gotowe zdania wraz z tłumaczeniami. Zanim jednak zaczniesz powtarzać, przepisz wszystkie zdania ręcznie i przeczytaj je na głos. Dzięki temu zaangażujesz więcej zmysłów, a słówka dużo szybciej trafią do pamięci długotrwałej. W miarę postępów możesz zwiększać liczbę zdań albo poprosić AI o trudniejszą wersję, np. „dla poziomu B1”, aby stale rozwijać swój język.
4. Łącz zmysły (metoda multisensoryczna)
Rysuj, wypowiadaj na głos, zapisuj, poruszaj się – im więcej zmysłów zaangażujesz, tym większa szansa, że utrwalisz nowe słówka. Udowodniono, że pisanie ręczne i manipulacja (np. przesuwanie karteczek) zwiększa skuteczność nauki.
5. Powtarzaj aktywnie – a nie „przeglądaj”
Przeleciane wzrokiem słówka nie zostaną z Tobą na długo. Zamykaj oczy i przypominaj sobie znaczenie; tłumacz z polskiego na język obcy; układaj zdania – ucz się aktywnie.
Ile czasu trzeba, żeby słówko „weszło na stałe”?
Większość ludzi potrzebuje 5–7 powtórek, zanim nowe słowo zapisze się w pamięci trwałej. Dlatego nie zniechęcaj się, jeśli musisz do czegoś kilka razy wracać. To naturalny element procesu nauki języków obcych, a nie Twój błąd.
Warto zaplanować powtarzanie
Nie zostawiaj powtórek przypadkowi. W kalendarzu wpisz:
- Poniedziałek – nowe słówka
- Środa – pierwsza powtórka
- Niedziela – drugie przejrzenie
- Po tygodniu – kolejna
Ta krótka „strategia powtórek” podniesie Twoją skuteczność!
- Ucz się systematycznie, małymi porcjami
- Powtarzaj w odstępach czasu
- Używaj fiszek i kontekstu
- Łącz naukę ze zmysłami i emocjami
- Stosuj aktywne przypominanie, a nie bierne podglądanie
Potrzebujesz struktury?
Podczas naszych kursów językowych w Début uczymy, jak uczyć się słów skutecznie, żeby zostawały w głowie. Pracujemy na fiszkach, kartach kontekstowych i rozmowach 1:1, które pomagają nie tylko poznać, ale i utrwalić słownictwo – po angielsku, niemiecku, francusku, hiszpańsku lub włosku.
Chcesz nauczyć się słówek raz, a dobrze? Zapisz się na kurs indywidualny – pokażemy Ci, jak uczyć się mądrze, nie dłużej.